نشاسته به عنوان ماده اولیه در بسیاری از رشته های صنایع غذایی استفاده می شود که برای هر مورد نشاسته خاص آن مناسب است. در تولید دکستروز، دکسترین، گلوکز مایع و سایر انواع سیروپ، ماده اولیه اصلی نشاسته است و برای بسیاری دیگر از رشته های صنایع، برای نقشی که در بهبود ویژگی های فیزیکی، بالا بردن ثبات سیستم های کلوییدی و اَثر غلظت دهندگی دارد از آن استفاده می شود.در پودرهای نانوایی و مواد بهبود دهنده پخت به عنوان پرکننده یا filler و جلوگیری از واکنش های شیمیایی بین بیکربنات و اسید پیش از ساختن خمیر، در سس ها برای حفظ امولسیون روغن و سرکه و جلوگیری از دو فاز شدن سیستم، در بیسکویت و کراکر برای بهبود بافت و تردی فراورده و کنترل PH، در صنایع پخت پیش از قالب گیری و برای جلوگیری از چسبیدن خمیر به قالب، در تولید انواع سوپ به عنون غلظت دهنده و در صنایع کنسروسازی، صنایع گوشت، صنایع غذاهای منجمد، بیسکویت سازی، کیک سازی و نیز کاکائو، بستنی، آدامس، قهوه، شیر کندانسه و خردل از نشاسته استفاده می شود.
همچنین قابل ذکر است که از انواع نشاسته در فرمول داروهای گوناگون استفاده می شود.به علاوه از نشاسته های درجه دو یا انواع ویژه ای از نشاسته در تولید غذای دام، نساجی، حفاری، چاه های نفت، چسب سازی، کاغذسازی و پودرهای آرایشی صورت استفاده می شود.
برای انتخاب بهترین و مناسب ترین نشاسته برای هر یک از مواد گفته شده در بالا، لازم است آزمون های مربوطه مانند: آزمون میزان ناخالصی ها، مواد جامد محلول، اکی والان دکستروز، حلالیت اندازه گرانول ها، میزان گرانول های ژلاتینه نشده، شفافیت، ثبات فیزیکی و شیمیایی، طعم، رنگ، ویژگی های کریستالی، قدرت ژل، قابلیت انتشار ذرات، باقی مانده SO2، دانسیته، قابلیت تخیمر، وزن مخصوص، فشار اسمزی ویسکوزیته، ساختمان میکروسکوپی و بالاخره شناسایی الگوی قندی و میزان مونو، دی و پلی ساکاریدها بر روی نشاسته مورد نظر انجام گیرد تا براساس آن بتوان نسبت به کاربرد آن تصمیم گیری کرد.
برخی موارد مصرف نشاسته
تولید فرآورده های غذائی (انواع شیرینی ها،افزودنیهای غذائی،فرآورده های گوشتی و
انواع آهار مصرفی در صنایع نساجی
تولید کاغذ، کارتن و انواع چسب و پوشش بسته بندی
تولید مواد قوام دهنده، مواد آرایشی و بهداشتی
تولید انواع شربت های قندی (گلوکز، دکستروز، فروکتوز و …)
تولید الکل، جوهر چاپ کاغذ و پارچه
لعاب سرامیک، چینی و کاشی
تولید قالب جهت شکل دهی فرآورده های غذائی و صنعتی
تولید سرم قندی و پرکننده در تولید فرآورده های داروئی
تولید قالب،مجسمه و گلسازی تزئینی
کاربردهای نشاسته
نشاسته طبیعی علیرقم قابلیت های بسیار در بهبود کیفیت خواص بسیاری از مواد غذایی، در مواقعی نمی تواند خواص مورد نظر را جهت استفاده در غذا فراهم سازد، برای مثال در اثر فرآیندهای پیچیده تولید مواد غذایی ، مولکولهای نشاسته طبیعی تجزیه می شوند و به دنبال آن ویسکوزیته و قوام محصول کاهش می یابد. به منظور بهبود کیفیت نشاسته و افزایش کارایی آن در غذاهای مختلف با توجه به نیاز می توان تغییرات به خصوصی را در ساختار آن به وجود آورد که منجر به بهبود خواص عملکردی آن گردد. تولید و تهیه نشاسته های اصلاح شده سالهاست که مورد توجه محققان میباشد.
نشاسته های کاتیونیک (عمدتا برای حفظ و نگهداری الیاف و رنگدانه ها روی کاغذ مصرف می
شوند، همچنین استفاده از اینها باعث بهبود و استحکام در مقابل پارگی و پایداری در مقابل تا خوردن کاغذ می شوند، همچنین به عنوان امولسیفایر برای ضد آب کردن کاغذهای چسب زنی و آهار زنی و در تصفیه و پالایش سنگ معدن به عنوان عوامل انباشتگی و لخته کنندگی مورد استفاده قرار می گیرند)
نشاسته های فسفاته (نشاسته های منو فسفاته در مصرف مواد غذایی بسیار مفید می باشند چون پایداری بسیار عالی هنگام از بین رفتن انجماد دارند. این نوع نشاسته به عنوان تغلیظ کننده جهت تهیه عصاره منجمد گوشت و کرم یا خامه منجمد کیک نسبت به دیگر نشاسته ها برتری دارند، کاربردهای غیر غذایی نشاسته فسفاته عبارتند از: اتصال دهنده یا چسباننده میان قالبهای فلزی، در کاغذ سازی برای استحکام و مقاومت در برابر تا شدن و بهبود مشخصات ویژه آن، در نساجی به عنوان آهارزنی و چسب زنی در تصفیه آلومینیوم از سنگ معدن بوکسیت و در ساخت دترژنتها)
نشاسته اکسید شده (در صنایع نساجی برای آهار زنی و پرداخت پارچه، در تولید مواد عایق کاری و تخته های دیواری و لباس شوی ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد)
نشاسته استری شده (در صنایع غذایی در انواع سوپها، غذای کودک، کنسروسازی و همچنین در صنایع نساجی مورد استفاده قرار می گیرد)
نشاسته اتری شده (به طور وسیعی جهت پوششهای کاغذی Paper coating و آهار زنی آنها برای بهبود استحکام و سفتی کاغذ مورد استفاده قرار می گیرد)
دکسترین (به عنوان مواد تشکیل دهنده فیلم های خوراکی و جایگزین چربی در محصولات غذایی به کار می رود)
نشاسته پری ژلاتینه (میزان اتلاف آب را در گل حفاری چاههای نفت به حداقل می رساند و در آب سرد به خوبی پخش شده، برای خمیرهای کاغذ دیواری و در ساخت کاغذ به عنوان چسب داخلی الیاف به کار می رود، همچنین در صنایع غذایی در پودینگها، سس سالاد،پرکن کلوچه، شیرینیها و آب نباتها و سفت کننده های کیک به کار می رود)